زهرا سالاری راد۱ ، لیدا لیل ابادی* ۲، آدیس کراسکیان موجمباری۳ ، مهدیه صالحی۴
۱- دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
۲- دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
۳- دانشکده روان شناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی
۴- دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
چکیده:
مقدمه: درمان متمرکز بر هیجان برای کمک به بیماران در شناسایی، استفاده و پردازش هیجانات طراحی شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان بر افسردگی و شفقت‌خود زنان مبتلا به سرطان پستان بود.
روش بررسی: طرح پژوهش، نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری 3 ماهه بود. نمونه پژوهش 30 نفر از زنان مبتلا به سرطان پستان شهر تهران بود که پس از غربالگری نمره بالاتر از 17 در افسردگی داشتند و براساس نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه، جایگزین شدند. گروه آزمایش طی 12 جلسه 50 دقیقه‌ای، تحت درمان فردی متمرکز بر هیجان گرینبرگ (2015) قرار گرفتند. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه افسردگی بک و شفقت‌خود نف، پیش از شروع مداخله، پس از مداخله و 3 ماه پس از پایان درمان، از افراد هر دو گروه جمع‌آوری شدند. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش آزمون تحلیل واریانس دو عاملی با اندازه‌گیری‌های مکرر روی یک عامل انجام شد.
یافته ها: گروه آزمایش نمره‌ی بالاتری در شفقت خود و نمره کمتری در افسردگی در مرحله پس‌آزمون نسبت به پیش‌آزمون کسب کردند. یافته‌های آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان بر افسردگی زنان مبتلا به سرطان پستان در طول زمان ثبات دارد (137/0=P). اثرات درمانی بر شفقت‌خود در طول زمان ثبات نداشته‌اند (027/0=P). با این حال به طور معناداری بالاتر از پیش آزمون باقی مانده است. در گروه گواه، نمرات افسردگی و شفقت به خود در طول زمان ثابت بود. بنابراین، درمان متمرکز بر هیجان می تواند افسردگی را به طور معنادار و پایدار کاهش دهد و شفقت خود را به طور معناداری افزایش دهد (001/0>P).
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، درمان متمرکز بر هیجان می‌تواند به‌عنوان روش مداخله‌ای مناسب برای کاهش افسردگی و افزایش شفقت‌خود در زنان مبتلا به سرطان پستان به کار رود.
واژه‌های کلیدی: درمان متمرکز بر هیجان، افسردگی، شفقت‌خود، سرطان پستان
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، درمان متمرکز بر هیجان می‌تواند به‌عنوان روش مداخله‌ای مناسب برای کاهش افسردگی و افزایش شفقت‌خود در زنان مبتلا به سرطان پستان به کار رود.
